Jeżówka to nazwa potoczna dla rośliny o naukowej nazwie Echinacea. Ta roślina zaliczana jest do rodziny astrowatych i rośnie głównie w rejonach Ameryki Północnej. Od wieków jej korzenie są wykorzystywane w medycynie ludowej, głównie jako naturalny środek wzmacniający układ odpornościowy oraz jako środek przeciwzapalny. W ostatnim czasie coraz częściej jeżówka jest też spożywana w formie suplementów diety.
Jeżówka purpurowa to roślina z rodziny astrowatych, która pełni przede wszystkim funkcje wizualną – ozdabia przydomowe ogrody. Jednak jeżówka purpurowa to przede wszystkim drogocenny kwiat z racji swoich leczniczych właściwości. Sprawdź koniecznie, kiedy warto po nią sięgnąć, a kto powinien się jej ustrzegać!
Ziele i korzeń jeżówki obfitują w związki lecznicze, takie jak:
- alkamidy;
- olejek eteryczny, w którego skład wchodzi borneol;
- flawonoidy (kwercetynę, kemferol, izoramnetynę);
- kwasy fenolowe (pochodne kwasu kawowego, kwas cykoriowy, echinakozyd, cynarynę);
- poliacetyleny;
Jedną z największych zalet spożywania jeżówki jest jej działanie wzmacniające układ odpornościowy. Korzenie tej rośliny zawierają substancje o działaniu przeciwzapalnym i antybakteryjnym, dzięki czemu mogą pomóc w zwalczaniu infekcji oraz wspierać organizm w walce z chorobami. Jeżówka jest też uważana za naturalny środek wspomagający leczenie schorzeń układu oddechowego, takich jak przeziębienie czy grypa.
Kolejną zaletą jeżówki jest jej działanie przeciwzapalne. Substancje zawarte w korzeniach tej rośliny mogą pomóc w łagodzeniu stanów zapalnych oraz w zmniejszaniu obrzęków. Jeżówka może być więc pomocna w leczeniu chorób reumatycznych oraz alergii.
Ważną cechą tej rośliny jest jej bogactwo w witaminy B i C, ryboflawinę, beta-karoten oraz minerały takie jak żelazo, wapń, magnez i sód oraz substancje dezynfekujące i bakteriobójcze.
Badania nad Echinaceą pozwoliły ustalić, że ma ona działanie przeciwdrobnoustrojowe, przeciwwirusowe, przeciwzapalne i przeciwutleniające, ponieważ w jej składzie znajdują się kwas fenolowy i kawowy, alkamidy i olejki eteryczne, które są odpowiedzialne za te właściwości terapeutyczne. Na przykład kwas kawowy promuje fagocytozę. Kiedy bakteria dostanie się do organizmu, cząsteczki komórek wysyłają sygnał i „zjadają” intruza.
Wśród wykazanych właściwości tej rośliny leczniczej wyróżnia się jej zdolność do stymulowania tworzenia białych krwinek (komórek obronnych organizmu), zarówno na poziomie limfocytów, jak i makrofagów, dwóch głównych przedstawicieli układu odpornościowego.
Zaobserwowano również wzrost proliferacji cytokin związanych ze spożywaniem jeżówki. Cytokiny są to białka, które działają jako regulatory układu odpornościowego i reakcji zapalnych. Dlatego odgrywają ważną rolę w walce organizmu z czynnikami zakaźnymi.
Stosowanie Echinacei zaleca się szczególnie jesienią i zimą, aby spokojnie, bez chorób spędzić te pory roku. Roślina ta jest wówczas doskonałym stymulatorem naturalnych mechanizmów obronnych. To pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, aby jak najlepiej radzić sobie z krążącymi wirusami. Dzięki swojemu działaniu przeciwzapalnemu i łagodzącemu pomaga ukoić ból gardła i strun głosowych, a także dobrze działa na górne drogi oddechowe.
Jednak jak przed zastosowaniem każdego zdrowotnego preparatu, należy się zapoznać z informacją, kto nie powinien go stosować. Nie powinny z niej korzystać osoby stosujące leki immunosupresyjne (tzw. sterydy), ze względu na możliwe wystąpienie interakcji. Nie powinny z niej korzystać osoby chore na AIDS oraz białaczkę, istnieje też ryzyko w przypadku innych chorób przebiegających z agresją autoimmunologiczną, np. w chorobie Hashimoto. Odradza się też stosowanie jeżówki przez kobiety w ciąży, ponieważ wpływ jeżówki na układ odpornościowy może spowodować nieoczekiwaną reakcję organizmu kobiety na komórki płodu.
Niektóre badania sugerują też, że jeżówka może mieć działanie przeciwnowotworowe. Niektóre z substancji zawartych w korzeniach tej rośliny mogą hamować rozwój komórek nowotworowych oraz zapobiegać ich namnażaniu się. Nie jest to jednak jeszcze całkowicie potwierdzone i wymaga dalszych badań.